ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 21 ਦਸੰਬਰ, 2023 - ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਅੱਜ 21.12.23 ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ ਬਾਰੇ ਦੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੈਕਚਰ ਕਰਵਾਏ ਗਏ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਣ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ ਦੀ 200ਵੀਂ ਜਯੰਤੀ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਪਹਿਲੇ ਲੈਕਚਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਆਗਰਾ ਤੋਂ ਆਚਾਰੀਆ ਹਰੀਸ਼ੰਕਰ ਅਗਨੀਹੋਤਰੀ ਸਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸੀ ‘ਇਕੀਸ਼ਵੀਨ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਪੁਰਸ਼ ਦਯਾਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ ਕੀ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕਤਾ’। ਦੂਸਰਾ ਲੈਕਚਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਇੰਚਾਰਜ ਪ੍ਰੋ.ਵੀ.ਕੇ. ਅਲੰਕਾਰ ਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸੀ ‘ਦਯਾਨੰਦ-ਯੁਗੀਨ ਪਰਿਸ਼ਠਿਤੀਆਂ’। ਲੈਕਚਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਵੈਦਿਕ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਦਯਾਨੰਦ ਚੇਅਰ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ।

ਆਚਾਰੀਆ ਹਰੀਸ਼ੰਕਰ ਅਗਨੀਹੋਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। “ਵੈਦਿਕ ਗੁਰੂਕੁਲ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ”, ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ ਨੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਗੁਰੂਕੁਲਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਵੈਦਿਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉੱਚਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।"

ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਇੰਚਾਰਜ ਪ੍ਰੋ. ਵੀ.ਕੇ. ਅਲੰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। "ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਨੇ ਖੁਦ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਬੂਤ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਿੱਥਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ", ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ। ਪ੍ਰੋ: ਅਲੰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਸਤਿਆਰਥ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਿਹਾ।