ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 11 ਸਤੰਬਰ, 2024- ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਸਾਇਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਕਟਾਰੀਆ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪਾਣੀ ਸ਼ੋਧਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਪੇਟੈਂਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। "rGO ਕੋ-ਕੈਟਾਲਿਸਟ ਨਾਲ Zn-MOF ਦਾ ਫ੍ਰੇਮਿੰਗ: ਰੰਗੀ ਹੋਈਆਂ ਝੂਥੀਆਂ ਦਾ ਪਾਨੀ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਆਧਾਰਿਤ ਵਿਘਟਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ" ਨਾਂਕ ਇਹ ਆਵਿਸਕਾਰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਮੀਕ੍ਰਿਤ ਪਦਾਰਥ PUC-8@rGO ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰੰਗੀਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਘਟਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਕਟਾਰੀਆ, ਖੋਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੁਸ਼ਲ ਆਰਿਆ ਅਤੇ ਅਜੈ ਕੁਮਾਰ, ਡਾ. ਸੁਰੀੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਡਾ. ਰਵਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰੋ. ਐਸ.ਕੇ. ਮਹੇਤਾ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਕੈਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾ. ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੋਜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਪ੍ਰਗਤਿਸੀਲ ਆਵਿਸਕਾਰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿਧੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ PUC-8@rGO ਸਮੀਕ੍ਰਿਤ ਪਦਾਰਥ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਰੰਗੀਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਵਿਘਟਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ 98.6% ਮੈਥੀਲੀਨ ਬਲੂ (MB) ਰੰਗ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਸਿਤ ਪਦਾਰਥ, ਮੈਟਲ-ਆਰਗੈਨਿਕ ਫਰੇਮਵਰਕਸ (MOFs) ਅਤੇ ਘਟਾਏ ਹੋਏ ਗ੍ਰੈਫੀਨ ਆਕਸਾਈਡ (rGO) ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਹੈ, ਜੋ RGO ਦੀ ਵੱਡੀ ਸਤਹ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਰੰਗ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਬਹਿਤਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਆਵਿਸਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਸ ਦਾ ਦੁਹਰਾ ਕਾਮਕਾਜ ਹੈ। ਇਹ ਰੰਗੀਲੇ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਇਲਾਜ 'ਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਲਾਜ ਕੀਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੈਰ-ਸੰਸੋਧਿਤ ਪਾਣੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵਰਤੋ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ। PUC-8@rGO ਦੀ ਘੱਟ ਜਹਿਰੀਲਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬੀਜ ਅੰਕੂਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਸ਼ੋਧਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਰਿਵੇਸ਼ੀਕ ਸੰਬੰਧਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰੰਗਦਾਰ ਕਚਰੇ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਵੀਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਉਠਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 100 ਟਨ ਰੰਗਦਾਰ ਕਚਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਸੰਸੋਧਨ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਰਤਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਹੈ।

ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਕਟਾਰੀਆ ਨੇ ਪੇਟੈਂਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, "ਸਾਡੇ ਟੀਮ ਦੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੇ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਅਨੁਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਤੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬੇਸਬਰੀ ਹੈ।"